“Eigenlijk moet je je als arts de vraag stellen: ‘zou ik met die piloot willen meevliegen of niet?’”, legt dr. Cossement uit. De eerste stap bij zo’n medisch onderzoek is het invullen van een formulier dat vraagt naar algemene gegevens, het beroep van de aanvrager, het aantal vlieguren, het type vliegtuig dat hij of zij bestuurt… Daarna moeten gegevens worden ingevuld over de algemene en medische voorgeschiedenis.

MENTAL HEALTH Sinds een aantal jaar is er ook een ‘Mental Health Assessment’ nodig. In die vragenlijst wordt gepeild naar eventuele eerdere psychische aandoeningen, zelfmoordpogingen, stress, alcohol- en drugproblemen… “Voor attesten van klasse 1 gaan die vragen breder. Daar gaat bijvoorbeeld ook aandacht naar mogelijke problemen op het werk en wordt er gepolst of de aanvrager een netwerk van vrienden en familie heeft”, duidt dr. Cossement. Voor klasse 1-piloten bestaat er sinds kort een Europese databank om de historiek te bekijken van wie langskomt voor een keuring. Dat is een meerwaarde, want de vragenlijst die we samen invullen is op eer. Eigenlijk kunnen mensen op dat moment foute info geven.” Na het invullen van de formulieren volgt een algemeen medisch onderzoek. Het komt er daarbij vooral op aan om grondig de reglementen en restricties te kennen. Zoals: mag iemand met diabetes vliegen, wat met iemand die een operatie moet ondergaan…?” Al die richtlijnen zijn online gebundeld op het platform van EASA.

BIJKOMENDE VOORWAARDEN Het gebeurt maar zelden dat iemand volledig afgekeurd wordt, zo blijkt. Dr. Noyez legt uit: “Als er bepaalde issues zijn, kunnen we die meestal opvangen door bijkomende voorwaarden op te leggen. Zo kunnen we iemand verplichten om een bril te dragen met een bepaalde correctie en bovendien altijd een reserverbril bij te hebben. Aan iemand met een hartafwijking kunnen we dan weer een jaarlijks hartonderzoek opleggen. Zelfs iemand met een hersentumor kan worden goedgekeurd om te vliegen, maar dan met een tweede piloot naast zich.”

Voor klasse 1 zijn de voorschriften nog strenger. “Alles hangt af van het toestel waarmee je vliegt en onder welke omstandigheden. De consequenties voor bijvoorbeeld een piloot met een stent, zijn anders afhankelijk van de klasse”, stelt dr. Cossement. Bij twijfel wordt er een second opinion gevraagd van een specialist. “Iemand met migraine of met de vallende ziekte laten we dan bijvoorbeeld eerst naar de neuroloog gaan, zodat die advies kan geven.” Bepaalde medicatie is eveneens verboden. Alle ingevulde documenten worden elektronisch bezorgd aan het Directoraat-generaal Luchtvaart, waar een supervisor het dossier evalueert. Hoe vaak het medisch onderzoek herhaald moet worden, is afhankelijk van de klasse, de leeftijd en de medische toestand van de aanvrager.