EERSTE LEKKENDE AORTAKLEPPEN VIA LIES BEHANDELD
Dr. Karl Dujardin en dr. Maarten Vanhaverbeke hopen dat lekkende aortakleppen in de toekomst verder via de lies kunnen behandeld worden.
Vertrouwde technieken met nieuwe materialen en een snel herstel: dat vat de medische reis van twee cardiologen en twee patiënten van AZ Delta naar Kopenhagen samen. Het cardioteam pionierde door een innovatieve hartklep te plaatsen via de lies. Doordat deze klep zich op een andere manier vastzet in de lekkende hartklep maakt ze de niet-invasieve ingreep toegankelijk voor patiënten waar openhartchirurgie niet aangewezen is.
JOHAN (77) ZAT DAG NA DE INGREEP AL OP RESTAURANT
In 2013 onderging Johan Sintobin openhartchirurgie. Zijn aortaklep en een stukje van de aortastam moesten vervangen worden. Hij koos voor een biologische klep, om het getik van een mechanische klep te vermijden. Dat zo een biologische klep na een tiental jaar weer moet vervangen worden, wist Johan. Tijdens een controle in mei 2024 leek het nog veelbelovend om er een vijftal jaar bij te doen, maar in september – na een virale infectie – bleek de aortaklep van Johan gescheurd. “In dat geval is een TAVI, via de lies, de meest aangewezen keuze. Alleen had ik het ‘geluk’ geen verkalking te hebben. Dat betekende helaas ook dat een gewone TAVI-ingreep niet kon”, legt Johan uit. “Dokter Dujardin en dokter Vanhaverbeke vertelden over de nieuwe JenaValve en zagen in mij een geschikte kandidaat. In Kopenhagen plaatste dokter Vanhaverbeke mijn nieuwe klep via de lies. Alles liep vlot en de volgende dag zat ik al op restaurant en verkenden we de stad. Een heel andere ervaring dan mijn openhartchirurgie van ruim tien jaar geleden.”
”Voor een lekkende aortaklep werd een specifieke hartklep ontwikkeld. Die schuift eigenlijk over de lekkende klep en klemt zich ‘paperclipgewijs’ vast.”
MEER INFO
Dr. Karl Dujardin
Auteur: Stephanie Demasure
Foto: Thomas Callens
De voorbije tien jaar maakte het behandelen van hartklepproblemen via de lies een enorme evolutie door. Zo zijn voor vernauwing of verkalking van de aortaklep (aortaklepstenose) tegenwoordig goede technieken via de lies beschikbaar. In AZ Delta gebeuren deze ingrepen al sinds 2011 en zijn ze intussen de nieuwe standaard geworden. “Deze patiënten behandelen via de lies heeft heel wat voordelen”, legt cardioloog Maarten Vanhaverbeke uit. “We vermijden de ongemakken van een chirurgische ingreep, zoals nabloeding of een langere opname en herstelperiode. Een goede patiëntenselectie is wel cruciaal. Daarvoor hebben we richtlijnen en ons interdisciplinaire hartteam. Vaak gaat het om oudere patiënten of mensen die eerder al openhartchirurgie ondergingen.”
Bij problemen aan de aortaklep gaat het meestal om een vernauwing. Bij zowat vijf procent van de patiënten veroorzaakt evenwel een lekkende aortaklep de klachten. Dat komt vaker voor bij jongere patiënten of bij wie al behandeld werd voor een vernauwde klep. “De huidige generatie kleppen om via de lies in te brengen hechten zich goed vast in een vernauwde klep maar niet in een lekkende”, benadrukt dokter Karl Dujardin. “Gelukkig werd ook voor deze aandoening een specifieke hartklep ontwikkeld. Die schuift eigenlijk over de lekkende klep en klemt zich ‘paperclipgewijs’ vast.”
BEPERKT VOLUME VERDEELD IN LANDEN MET TERUGBETALING
De start-up is intussen overgenomen door een kapitaal- en slagkrachtige grote speler in de sector. Die zal de productie gaandeweg opschalen, uiteraard met de nodige validering in elke fase. Voorlopig is dus slechts een beperkt aantal van deze zogenaamde Trilogy-klep van de firma JenaValve beschikbaar. Die zijn verdeeld over landen waar de financiering van deze ingreep geregeld is. Daar valt België vooralsnog helaas buiten. “Denemarken kreeg er in 2024 hooguit enkele tientallen”, weet dokter Vanhaverbeke. Hij kreeg zelf een jaar opleiding in het Rigshospitalet in Kopenhagen. De connecties van toen maakten het mee mogelijk om twee van die beperkt voorradige hartkleppen aan patiënten van AZ Delta toe te kennen. “Onze patiënten waren hier geschikt en klaar voor. We mochten de ingreep zelf uitvoeren, met ondersteuning van het cardiologisch team van het Rigshospitalet. Met succes. Als je de TAVI-procedure onder de knie hebt, vergt het plaatsen van deze aangepaste klep slechts een kleine bijkomende inspanning.“
De plaatsing van de klep vond plaats in Kopenhagen, maar de essentiële voorbereiding van zo’n ingreep gebeurt door het hartteam in Roeselare. De begeleiding van de patiënt, de beeldvorming, het nauwgezette ‘mappen’ van de te nemen route in de aderen, de uitleg vooraf, … Door secuur en methodisch te werken in elke stap van het behandeltraject, draagt iedere schakel in het zorgteam bij aan de positieve patient outcome.
NOG VEEL POTENTIEEL
De artsen hopen dat ook België snel een terugbetalingsregeling voor de JenaValve goedkeurt en dat de productievolumes stijgen. Heel wat patiënten kunnen hiermee een sneller functioneel herstel krijgen. “Dat maakt de totale kostprijs van de ingreep interessant, ondanks de iets duurdere klep. De patiënt is veel sneller op de been en de risico’s op complicaties zijn kleiner”, vult dokter Vanhaverbeke aan. “We staan ook op de vooravond van ingrepen via de lies voor de andere hartkleppen. Nu werken we al mee aan studies voor ingrepen aan de tricuspidalisklep en rond de mitralisklep zijn de ontwikkelingen volop bezig. Al breng je deze toepassingen uiteraard niet van vandaag op morgen in de praktijk.”
Dokter Dujardin treedt zijn collega bij. “We zijn het ziekenhuis heel dankbaar dat ze onze visie op innovatieve behandelingen deelt. Het hele team streefde mee naar het uitvoeren van dit pionierswerk in het buitenland. Ze investeren nu om onze patiënten later de beste zorg te kunnen bieden in het eigen ziekenhuis. Zo blijven we groeien als team, als afdeling en als zorginstelling.”