HOST, HET DELEN VAN EXPERTISE IN INFECTIES
De doeltreffende preventie, snelle diagnostiek en accurate behandeling van infecties is en blijft een belangrijk aandachtspunt, binnen en buiten de muren van het ziekenhuis. Binnen het ziekenhuisnetwerk TRIaz moet een HOST-project deze aanpak nog meer stroomlijnen en verder verbeteren. “Zonder de autonomie van de ziekenhuizen en de rol van de specialisten uit te hollen”, stelt prof. dr. Dirk Vogelaers, verantwoordelijke voor het proefproject vanuit het AZ Delta.
HOST, HET DELEN VAN EXPERTISE IN INFECTIES
De doeltreffende preventie, snelle diagnostiek en accurate behandeling van infecties is en blijft een belangrijk aandachtspunt, binnen en buiten de muren van het ziekenhuis. Binnen het ziekenhuisnetwerk TRIaz moet een HOST-project deze aanpak nog meer stroomlijnen en verder verbeteren. “Zonder de autonomie van de ziekenhuizen en de rol van de specialisten uit te hollen”, stelt prof. dr. Dirk Vogelaers, verantwoordelijke voor het proefproject vanuit het AZ Delta.
V.l.n.r. dr. Frederik Vanhoecke en dr. Roos De Smedt van het lab microbiologie, prof. dr. Dirk Vogelaers, en coördinator Jodie Langbeen HOST staat voor Hospital Outbreak Support Team. De naam vat meteen het doel van dit project goed samen: ondersteuning bieden als er infecties optreden in het ziekenhuis. Al gaat het opzet nog een stuk verder. Naast de focus op intramurale infecties zoomt HOST in op extramurale samenwerkingen. Zo stelt het multidisciplinaire ziekenhuisteam zijn expertise beschikbaar voor bijvoorbeeld woon-zorgcentra. “Er is veel kennis en er zijn al heel wat waardevolle initiatieven”, zegt projectverantwoordelijke prof. dr. Dirk Vogelaers. “Die sterke schakels blijven zeker behouden. Het gaat er meer om deze puzzelstukken optimaal met elkaar te combineren en toegankelijk te maken voor een brede toepassing.”
De FOD Volksgezondheid riep HOST in het leven. Ook de ziekenhuizen AZ Delta, Sint-Andries en Jan Yperman bundelden de krachten, binnen het bestaande ziekenhuisnetwerk TRIaz. Een team van gespecialiseerde artsen, microbiologen, klinische farmaceuten en verpleegkundig ziekenhuishygiënisten buigen zich nu over het beheer van infecties en epidemiologische risico’s. Naast infectiepreventie en -controle is het correcte gebruik van antibiotica een belangrijke pijler. Hier valt namelijk nog heel wat winst te boeken. “Een team van gespecialiseerde artsen buigt zich nu over het beheer van infecties en epidemiologische risico’s.” SAMEN STERK Multidisciplinair werken bewijst zowel binnen de muren van het ziekenhuis als in wisselwerking tussen de ziekenhuizen in de groep zijn meerwaarde. Een evidente oefening was het evenwel niet om iedereen op dezelfde lijn te krijgen. “Dat het toch gelukt is om een gezamenlijk gedeeld platform te smeden, is zeker een positief signaal. Voor vandaag en voor de toekomst. We brengen niet enkel infectiologen, ziekenhuishygiënisten, microbiologen en klinische farmaceuten samen. We doen dat bovendien vanuit meerdere ziekenhuizen. Iedereen brengt zijn expertise en zijn ervaringen in rond de tafel. Dat biedt maximale mogelijkheden om procedures en behandelingen te finetunen.” Het HOST-team van TRIaz zette onder meer een telefonische permanentie op poten om bij eventuele infecties kort op de bal te spelen. Daar is elke dag een contactpersoon bereikbaar voor de nodige ondersteuning in de woon-zorgcentra.
HOST stopt evenwel niet bij de ziekenhuismuren. Integendeel. De transmurale ondersteuning is minstens even belangrijk. Dat laat toe de gebundelde expertise uit de ziekenhuizen naar andere zorginstellingen over te dragen. Prof. dr. Vogelaers: “Dat gaat van ondersteuning en opleidingen door mobiele teams aan het personeel tot expertise voor de ambulante infectiepreventie en -controle. Denk aan het beheren van infectiehaarden, diagnostische testen interpreteren, preventiemaatregelen aanpassen of contacttracing uitvoeren. Los van het optreden van infecties adviseren we in praktische zaken, zoals prioriteren en versterken van materiaalvoorraden, of het uitwerken van een duidelijk testing- of vaccinatiebeleid.” “HOST stopt niet binnen de ziekenhuismuren.” DRIE CONCRETE PROJECTEN De beste benadering verschilt van infectie tot infectie. De TRIaz-ziekenhuizen werken dan ook projectmatig rond diverse infecties. Een eerste project draaide rond de diagnose, preventie en behandeling van urineweginfecties. Het resulteerde in een intramurale consensus tussen de drie ziekenhuizen. Daaruit zullen ook algemene aanbevelingen voortvloeien voor woon-zorgcentra en de bevindingen worden gedeeld met huisartsen tijdens een symposium. Het tweede project omvatte een bevraging bij wzc’s rond kwaliteitsindicatoren inzake infectiepreventie, -controle en antimicrobial stewardship. Die diende om hun noden en bezorgdheden beter in kaart te brengen. Een klare kijk op de pijnpunten laat namelijk toe hier gericht op in te spelen. Hieruit vloeien de komende tijd projecten voort op maat van de individuele zorginstellingen. Ten slotte werd, in het derde project, het vaccinatiebeleid onder de loep genomen. Zo willen de partners gericht werken aan het verhogen van de vaccinatiegraad voor onder meer influenza, pneumokokken en meningitis, door de twijfels rond vaccins weg te nemen. Het HOST-project wil met de kerngroep van specialisten de komende tijd nog heel wat andere soorten infecties en het beleid errond finetunen. “Volgend jaar gaan we rond luchtweginfecties werken”, geeft dr. Vogelaers al mee. “Daarnaast bekijken we hoe we gegevens kunnen centraliseren binnen TRIaz. Een duidelijke, accurate en gecentraliseerde registratie van infecties is de eerste belangrijke stap in de goede opvolging en het op elkaar afstemmen van ons beleid. Actuele gegevens laten ons toe om kort op de bal te spelen. Bij een golf van infecties is dat een cruciaal element in een goede beheersing en behandeling.”
COVID-19 als wake-upcall
Dat het HOST-project er komt na twee uitdagende jaren is geen toeval. De strijd tegen COVID-19 toonde aan dat ziekenhuizen, residentiële voorzieningen en de eerstelijnszorg beter met elkaar moeten samenwerken en kennis delen om grote gezondheidscrisissen aan te pakken. De FOD Volksgezondheid lanceerde daarop een oproep voor proefprojecten, die de IPC-teams (Infection Prevention & Control) en de AMS-teams (Antimicrobial Stewardship) tijdens en na de pandemie moeten versterken. Er zijn uiteindelijk 24 HOST-projecten opgestart, waarvan 12 in Vlaanderen. TRIaz neemt opnieuw zijn voortrekkersrol op door zijn eigen HOST-project te lanceren en te bestendigen.
MEER INFO Prof. dr. Dirk Vogelaers 051 23 76 85 dirk.vogelaers@azdelta.be Auteur: Stephanie Demasure Foto: Thomas Callens